Bij een ambtelijke fusie blijven de gemeenten en gemeentebesturen intact. Dat betekent dat iedere gemeente een eigen gemeenteraad, griffier, college van B&W en gemeentesecretaris behoudt. Iedere gemeente blijft zelf aan het stuur als het gaat om de lokale kleuring van beleid en de uitgaven van beleidsgelden. Dan blijft de prioriteit van uitgaven bij onze dorpen, ontzettend belangrijk vinden wij. (Van de site ambtelijkefusie.nl)
Tevens zijn er financiële voordelen te noemen
De verschillende ambtelijke afdelingen worden bij een fusie versterkt door ze in elkaar te schuiven. Daar waar elke gemeente een manager heeft voor een afdeling, wordt er nu één afdeling gemaakt die voor beide gemeenten werkt. Dat zal zeker aanpassingsvermogen van de ambtenaren vragen. Deze ambtelijke samenwerking is bij bv Zandvoort-Haarlem een succes te noemen terwijl het bij de BEL-gemeente, naast dat het met name door nieuwkomers als positief wordt ervaren, ook nog wel eens tot discussie kan leiden. Maar in welke organisatie komt er nou geen enkele discussie voor? Voor een samengevoegde afdeling is er in de meeste gevallen maar één manager nodig. Dat levert doorgetrokken over alle ambtelijke afdelingen grote besparingen op kostbare fte uitgaven op.
Het belangrijkste uitgangspunt in de gehele fusie-discussie zou volgens DorpsBelangen moeten zijn: hoe bedienen we de inwoners beter en hoe robuust is de organisatie die voor die optimale dienstverlening gaat zorgen? Hiervoor is een bestuurlijke fusie geen absoluut noodzakelijke oplossing. Een ambtelijke fusie kan hier eveneens net zo succesvol in zijn.
Bij de ambtelijke fusie wordt de angst bij de inwoners van de mogelijke (of gerede) fusiepartners, dat zij een aanmerkelijke verhoging van de gemeentelijke belastingen zullen moeten gaan betalen (omdat tarieven worden geharmoniseerd, dus voor iedereen hetzelfde worden), weggenomen. Die angst of vrees is zeker valide, voor Gooise Meren en Hilversum heeft het duidelijk onvermijdelijke consequenties. Aan gemeentelijke belastingen in 2024 betaalt een gezin met twee kinderen in een huis van 500K in Wijdemeren €1405, de inwoners van Hilversum €912 en in Gooise Meren €959. (bron COELO)
Bij de ambtelijke fusie behouden de twee gemeenten hun eigen begroting en behouden de raden het budgetrecht. Wel zal er zoals eerder gezegd veel overleg en afstemming nodig zijn, niet alleen om de uitvoering goed te laten verlopen.
Iets om ons goed te realiseren: de begroting wordt geen optelsom van de begrotingen die de gemeenten nu afzonderlijk van elkaar hebben. De uitkering uit het gemeentefonds is niet het bedrag dat je krijgt als nieuwe gemeente als je dit van de nu twee gemeentes optelt. Het Rijk hanteert een zogenaamde opschalingskorting. Dit zal gevolgen hebben in de begroting en het beschikbare geld voor de dorpen van Wijdemeren en haar inwoners, of de fusiepartner moet dit alles ruimschoots kunnen compenseren? Met een ambtelijke fusie is deze zorg er niet. Wel moeten er ook dan afspraken worden gemaakt hoe de kosten voor overhead worden verdeeld. Een vaste verdeelsleutel kan daar uitkomst in bieden. Voor de werkelijke ambtelijke kosten kunnen projectmatige afspraken worden gemaakt.
De vergelijking moet gemaakt worden wat Wijdemeren nu aan ambtelijke en organisatorische kosten kwijt is (en welk niveau moet daarvoor gehandhaafd/bereikt worden) met wat kost het onze gemeente als we een ambtelijke fusie aangaan met fusiepartner A en met fusiepartner B? Hier moet nog onderzoek naar gedaan worden. Daardoor heeft er geen goede discussie over plaatsgevonden, laat staan dat het serieus in overweging is genomen door alle partijen. Het voordeel is dat als de ambtelijke fusie goed gaat, we in de toekomst veel minder vaak voor grote verrassingen komen te staan, bijvoorbeeld dat een project komt stil te liggen omdat de projectleider of ambtenaar die het behandeld afwezig/ziek is. Op een grotere afdeling kunnen collega’s elkaar vervangen. Natuurlijk zal de inzet van externen een discussie blijven, en in de huidige arbeidsmarkt en bij bijzondere omstandigheden ook nodig. Een grotere ambtelijke organisatie is aantrekkelijker voor ‘vaste’ ambtenaren om voor te gaan werken in vergelijking met een kleinere gemeente. Dit brengt kwaliteit mee. Een ambtelijke fusie is daarom ook een goede stap naar een gezonde toekomst.
Bij de ambtelijke fusie is het essentieel voor een succesvolle samenwerking dat er vooraf sluitende afspraken gemaakt moeten worden en dat de verwachtingen goed worden gemanaged. Met name de ambtelijke aandacht die de kleinere gemeente tot haar beschikking krijgt. In een vorm a la een dienstverleningsovereenkomst is dat goed te regelen. Een gemeenschappelijke regeling is wat dit aangaat complexer en heeft grote organisatorische gevolgen.
Wat de bezetting betreft zijn er ook bij de gerede fusiepartners Hilversum en Gooise Meren zorgen. Dat zien we bij vrijwel alle gemeenten in Nederland. De open plekken in de ambtelijke organisatie kunnen daar waar mogelijk en gewenst, worden opgevuld met ambtenaren uit Wijdemeren.
In Nederland hebben gemeenten het niet gemakkelijk door de vele taken die aan de decentrale overheden worden toebedeeld. Vrijwel elke gemeente krijgt financiële problemen in het ravijnjaar 2026. De gemeente Wijdemeren dan nog niet. Onze gemeente is ook niet de enige die geen kans heeft gezien te sparen voor groot onderhoud aan wegen of vernieuwing maatschappelijk vastgoed, waar achterstallig onderhoud NU aandacht nodig heeft. In de komende jaren zal het nieuw te vormen kabinet met oplossingen moeten komen om gemeenten het hoofd boven water te laten houden. De wereld verandert en bij nieuwe ervaringen en inzichten hoort ook een innoverende aanpak.
Het gemeentehuis van Wijdemeren In het gebouw aan Rading 1 zal veel leeg komen te staan. Dat biedt mogelijkheden voor andere functies.
Maar ook kan er op het terrein van het gemeentehuis herontwikkeling plaatsvinden. Naast de woningen die er gebouwd kunnen worden en de maatschappelijke organisaties die er mogelijk een goed onderkomen vinden, zou er de functie van het gemeentehuis behouden kunnen blijven voor de dienstverlening naar de inwoners en het functioneren van de gemeenteraad.
In het gebouw zal veel leeg komen te staan. Dat biedt mogelijkheden voor andere functies. Flexplekken kunnen ervoor zorgen dat ambtenaren van de fusiepartner regelmatig werken op het gemeentehuis in Wijdemeren, het is eenvoudig te realiseren en goed werkbaar. Het is ook prettig als ambtenaren dat doen. Bijvoorbeeld om voeling te houden met de gemeente Wijdemeren, en letterlijk en figuurlijk dichtbij het college van B&W en de inwoners te staan.
Daar waar ambtelijke samenwerkingen geen succes zijn komt dat geregeld doordat de gemeenten te verschillend zijn. Bij gezonde gemeenten wordt er meestal voor gekozen om dan te ontvlechten.
De partner voor het aangaan van de ambtelijke fusie is ook de beoogde partij, mocht het ervan komen, om bestuurlijk te fuseren. Dus waarom niet met tempo de ambtelijke organisatie versterken door de krachten te bundelen met een geschikte partner, en te bezien, in plaats van met zevenmijlslaarzen naar een onomkeerbare fusie?
